Muharrem Bey’in yanında Mehmet Kılıç’ın bakırcı dükkânı ile Berber Cafer’in dükkânı bulunmakta olup, şimdi bu yer Ömer Yaruk tarafından işletilmektedir. Kırk beş yıllık mazisi ile çarşının en eskilerinden olan Yusuf Yapıcı ise “Murat Ticaret” isimli işyerinde ticaretini sürdürmektedir. Çarşı ile ilgili her türlü bilgiyi hafızasında taşıyan Yusuf Usta, yeniliğe ayak uydurmuş, mutfak eşyaları satarak geçimini sağlamaya çalışıyor. Selahattin ve Cemalettin Avuk kardeşlerin işlettiği bu dükkân, iki kardeşin Hasankale yolunda trafik kazasında ölmelerinden sonra Osman Ustaoğlu’na geçmiş, ondan da Yusuf Yapıcı’ya devredilmiş. Yusuf Yapıcı ilerleyen yıllarda Avni Öznülü’nün dükkânının yarısını alarak dükkânını genişletmiş. Yusuf Yapıcı’nın bitişiğindeki lavaş fırını yine ateşi tüten işletmelerden biri olarak Enver Polat tarafından faaliyetini sürdürmektedir.
Lavaş fırınından önce bu dükkân, bir müddet Kemal Kasımoğlu’nun şekerci dükkânı, Şeref Kılıç’ın işlettiği lokanta olarak da çalışmıştı. Habipbaba Türbesi’ne inen Bakırcılar Sokağın sağ köşesinde ise Dadaş Termosifon isimli işletme bulunmakta olup, bu dükkân Şahamettin Özlütepe oğlu Yusuf Özlütepe tarafından çalıştırılmaktadır. Merdivenlerle inilen Bakırcılar Sokağın sol tarafından itibaren Süleyman ve Muzaffer Hararli’nin bakırcı dükkânları, bitişiğinde Hacı Nurettin Çermiksu,Sinan Elnar, Cafer Elnar ve Mehmet Yandırmaz’ın bakır işi üzerine çalışan dükkânları sıralanmaktadır. Hacı Fevzi Küçükoğlu’nun işlettiği “doğu bakır evi” ismindeki işletmede burada bulunmaktaymış. Mehmet Yandırmaz’ın dükkânı Abdullah Keleşoğlu tarafından alınarak Hac malzemelerinin satıldığı bir işletmeğe dönüştürülmüş. Bu sokağın alt başından yukarı doğru ise Hacı Neşet Yapıcı’nın oğulları ve torunlarının işlettiği dükkân yer almakta, bugün bu işletmeyi Gültekin Yapıcı devam ettirmektedir. Mustafa Ceyhan’ın işlettiği ve sonra oğlu Yakup Ceyhan’ın devam ettirip onun da ölmesiyle kapısına kilit vurulan dükkân, bugün dini kitaplar satan bir işletme olarak çalışıyor. Kitapçının bitişiğinde bakır alıp satan Dursun Ali Hatun’un dükkânı, üstünde Yusuf Erbabi’nin (Hesso) ve Osman Kılıç’ın dükkânları yer almaktadır. 1960’lı yıllarda bakırın kıymetli olduğu dönemlerde hurda bakırların alınıp eritilip levha bakır haline getirildiği Köşk Köylü Tahsin ve İsmail Alyanç’a ait fabrika bile bulunmaktaymış. Habipbaba Türbesi’nin karşısında önceleri sur bulunmaktaymış, daha sonraları burası cephe olmuş, bu cephede bulunan dükkânların bir kısmı Dedeağabey Vakfı ile Gacıroğulları Vakfı’na ait olup, bu vakfiyelerin Bakırcılar Çarşısı’nın içerisinde kalanları ise Gacıroğlu Hacı Mehmet Efendi Vakfı uhdesindedir. Bakırcılar Çarşısı’nın iç tarafında dün olduğu gibi bugünde bakırdan malzeme imal eden esnaf ile kalaycılar bulunmakta olup, özetle işin yükünü bu kısım çekmektedir. Soda, tuz ruhu, nişadır, kalayın kullanıldığı kalay işinde ocaklarda odun, kok kömürü veya isli kömür yakılmaktadır. Bu olumsuz ortam ise kalaycıların sağlıklarını bir hayli etkilemektedir. Çarşıda kalaycılıkta kullanılan malzemeleri ise bir müddet Yusuf Yaruk satmaktaymış. Bakırcılar Çarsısı’na girişte sol tarafta bulunan Halk Bankası’nın yerinde önceleri iki katlı bahçeli büyük bir ev bulunmakta, yan tarafında ise Esnaf ve Sanatkârlar Kefaret Kooperatifi hizmet vermekteydi. Nusret Urvasızoğlu da bu birimin uzun yıllar başkanlığını yapmıştı. Anarşi ve terörün arttığı 1980 öncesi Halk Bankası’nı soymak için gelen soyguncuyu tahta tokmakla kovalayıp vurup düşüren Abubekir Suluova ile soyguncuyu yakalayanlardan Esnaf Kooperatifi’nin kapıcısı Durmuş’un cesaretleri ve devlet tarafından ödüllendirilmeleri, Bakırcılar Çarşısı’nda hoş bir hatıra olarak anlatılmaktadır. Şimdiki Çınar Oteli’nin yerinde bulunan baraka şeklindeki dükkânlar, buraya Çınar Oteli’nin yapılmasıyla birlikte karşı tarafa geçmişler. Süleyman ve Muzaffer Hararli’nin yaptırdıkları otelin bir kısmı sonraları Muzaffer Hararli’nin çocukları tarafından satılmış, şu anda burada “Beken Ayakkabıcılık” müessesesi faaliyet göstermektedir. DEVAM EDECEK
Ecz. Erdal GÜZEL 10.11.2012 / ERZURUM
Erzurum Kalkınma Vakfı (ER-VAK) Adres : Cumhuriyet Caddesi Kızılay İş Merkezi Kat 3 / 2 YAKUTİYE ERZURUM
Telefon : (0442) 233 38 20 Tasarım : www.e-erzurum.net
Haftalık Yazılar
